نهال صنوبر: راهنمای کامل کاشت، پرورش و برداشت

درخت صنوبر با رشد سریع و چوب باکیفیت، از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای سرمایه‌گذاری در زمین‌های کشاورزی است. در این مقاله، به بررسی جامع نهال صنوبر می‌پردازیم و اطلاعات کاملی در مورد کاشت، پرورش، برداشت و کاربردهای آن ارائه می‌کنیم .

• صنوبر تبریزی:
  • این نوع صنوبر بومی ایران است و به دلیل مقاومت بالا در برابر سرما و آفات، محبوبیت زیادی دارد.
  • چوب صنوبر تبریزی مرغوبیت بالایی دارد و در صنعت کاغذسازی و تولید چوب نئوپان کاربرد فراوان دارد.  .
  •                            
• صنوبر کبود:
  • این نوع صنوبر به دلیل رشد سریع و تراکم چوب، برای تولید چوب صنعتی مناسب است.
  • صنوبر کبود در برابر آفات و بیماری‌ها مقاومت کمتری دارد و نیاز به مراقبت بیشتری دارد.

.                                             

• صنوبر ایتالیایی:
  • این نوع صنوبر به دلیل زیبایی و تناسب اندام، در فضای سبز و زینتی کاربرد دارد.
  • چوب صنوبر ایتالیایی مرغوبیت کمتری دارد و برای مصارف صنعتی مناسب نیست.
  •                        
    • صنوبر نیقرای ترکیه : این صنوبر نسبت به مابقی ارقام صنوبر رشد سریع تری دارد وبه نسبت مابقی صنوبر ها زودتر نیز به برش میرسد هر نهاال صنوبر نیقرای ترکیه سالیانه 1/5الی 2سال رشد میکنند وتوجیه اقتصادی دارند.

نحوه کاشت نهال صنوبر و مراقبت از آن:

• انتخاب زمین مناسب:
  • زمین مناسب برای کاشت نهال صنوبر باید دارای خاک حاصلخیز، زهکشی مناسب و نور کافی باشد. اکثر در همه ی خاک ها میشود صنوبر کشت کرد بجز خاک های با درصد اهکی بالا و میزان شوری بالا ( البته صنوبر کبوده در       وقابل کشت است)Ic 7000زمین های با
• کاشت نهال:
  •  مانند دیگر درختان  چوبی پاییز بهترین زمان برای کاشت صنوبر است چاله کاشت باید حداقل دوبرابر ریشه عمق وپهنا داشته باشد زیر ریشه ی درخت صنوبر سریع رشد است ومیتواند دور از پایه درخت پخش شود همچنین بهتراست فاصله ی درختان از هم مناسب باشدتا رشد  وعملکرد بهتری  داشته باشند
  • فاصله ی کاشت : همونطور که در مبحث بالا گفته شد فاصله ی مناسب  برای درخت صنوبر امری حیاتی محسوب میشود وباعث عملکرد بهتر درخت صنوبر میشود عموما صنوبر یابرای حصار وبادشکن ویا استفاده ی چوب  مورد کشت قرار میگرد. فاصله ی کاشت صنوبری برای حصار از 20سانتی متر تا 1متراست وفاصله ی کاشت صنوبر برای استفاده ی چوب عموما مابین 2متر فاصله ی هرردیف ودر ردیف 0/5متر الی 1متر است که باتوجه به این فاصله در هر هکتار 10هزار صنوبرمیشود کاشت.
  • 
• آبیاری:
  • نهال صنوبر به آبیاری منظم نیاز دارد، به خصوص در فصل‌ گرم دفعات آبیاری افزایش پیدا میکند آبیاری درخت صنوبر به دلیل نیاز ابی بالایی که دارد بهتر است که به صورت غرق ابی باشد( البته درخت صنوبرکبوده دفعات ابیاری کمتری دارد) آبیاری درخت صنوبر درتنه گیری ورشد صنوبر نقش مهم ی را ایفا میکند پس بهتر است دفعات آبیاری صنوبر فاصله ی نزدیک به هم داشته باشند صنوبر 7 روز یکبار.وهردرخت 20لیتر نیاز به آبیاری دارد.ودر فصول گرم سیری به 4الی 5 روز میرسد.
  • 
• کوددهی:
  • برای تقویت رشد نهال صنوبر، می‌توانید از کودهای مناسب استفاده کنید.درفصل بهار از هیومیک اسید برای ریشه افزایی بیشتر استفاده میشود وباعث افزایش رشد آن میشود کود npk واستفاده از کود های ازت وپتاس بالا هم میتوند کمک به سزایی برای رشد صنوبر کند والبته در استفاده از کود های شیمیایی نباید زیاده روی کرد چون باعث خشک شدن درخت میشود.
  • 
• هرس:
  • هرس کردن نهال صنوبر، به فرم‌دهی و رشد بهتر آن کمک می‌کند هدف اصلی ازکاشت صنوبر  استفاده ازتنه ی تنومند وضخیم ان است وسرمایه ی ان وزن چوب درخت محسوب میشود شما باحذف شاخه وبرگ هایی اضافه تمام انرژی را به سمت رشد وضخامت تنه درخت هدایت میکنید.

مشکلات رایج نهال صنوبر و راه های پیشگیری و درمان آن:

• آفات:
  • سوسک چوب خوار صنوبر :  یکی از افات اصلی  صنوبر به حساب می آید که لارو این سوسک از تنه ناحیه ی کامبیوم (بین پوست وچوب ) درختان صنوبر تغذیه میکند حشرات  اواخر تا اواسط تیر ماه ظاهر میشوند  وباایجاد سوراخ های ازتنه ی درخت خارج میشوند دلیل اصلی این افت تنش خشک سالی  وکم ابی است  روش مبارزه بااین  افت : کاشت نهال های سالم وترک نخورده شخم زدن عمیق خاک و دراواخر اردیبهشت تنه درختان تا ارتفاع 2الی 2/5 متری ( محل تخم گذاری حشرات ماده ) رابا استفاده از آب اهک ( 2کیلو آهک زنده یا 4کیلو اهک مرده +100لیتر اب ) اغشته گردد. مبارزه ی شیمیایی : از اواسط خرداد تا اواسط مرداد ماه  مبارزه شیمایی امکان پذیراست سموم رایج  ان  اکسی دمتون متیل  ودی متوات وپاراتیون متیل به میزان یک درهزار استفاده میگردد جهن اطمینان 15-20 روز به بعد سمپاشی تکرار گردد.
  • سوسک برگخوار صنوبر : حشره ی کامل ولارو این سوسک از آفات مهم برگخوار درختان صنوبر در خزانه ونهالستانها بشمار می رود. این افت زمستان را بحالت حشره کامل زیرکلوخ ها و علف های هرز وپوست تنه درختان صنوبرگذرانیده  ودربهار پس از تغذیه ازجوانه ها وبرگ های صنوبر وبید تخم های نارنجی رنگ خود را بصورت توده روی برگها وشاخه ها قرار میدهد وپس از 8 روز ازتخم خارج شده وشروع به تغذیه از برگها میکنند. روش مبارزه با ان  جمع اوری لارو های روی برگ ومعدوم کردن انها واستفاده از حشره کش نظیر دیازینون.
  • پروانه خوار : این آفت بیشتربه خزانه ی صنوبر حمله ی شدید میکند  زیان این گیاه  دراوایل بهار پس از زمستان گذرانی در خزانه ی صنوبر مشاهده میشود  ازعوارض این افت  چند شاخه شدن ثسمت انتهایی نهال میگردد حشره ی کامل پروانه ی کوچکی است _روش مبارزه باانها :سرشاخه وجوانه های الوده را قطع نموده ودرمحلی دور از خزانه اتش میزنند درغیراین صورت به درخت های سالم هم سرایت میکند_ مبارزه برعلیه  افت درمرحله ی شروع فعالیت لاروهای زمستان گذران در اوایل بهار (فروردین ماه ) بااستفاده از سموم سیستمک از قبیل متاسیستوکس به میزان 1/5 در هزار وتکرار  ان بعد از 15 روز  ومبارزه برعلیه حشره کامل در اردیبهشت ماه همزمان با پرواز پروانه
  • پروانه ی مینوز صنوبر :خسارت این افت بصورت تغذیه بافت  میانی درخت وبرگ است حشره ی کامل شب پره ای است وخاکستری رنگ است _روش مبارزه باانها _ جمع اوری برگ ها در زمستان جهت بهداشت باغ و اتش زدن برگها که باعث جلوگیری از زمستان گذارنی پروانه ی مینوز میشود _ استفاده از حشره کش هلی فسفر نفوذی مانند دیپترکس ویا دیازینون
  • کرم سفید ریشه : خسارت اصلی این افت از طریق تغذیه لارو ها ازریشه درختان میباشد درضمن حشرات کامل ازبرگ هاهم تغذیه میکنند این افت هر 3سال یک نسل دارد _ روش مبارزه جمع اوری وازبین بردن حشرات کامل بااستفاده از نور چراغ درشب _بیل کاری پای درختان وجمع اوری وازبین بردن لاروها _مبارزه ی شمیایی سموم دیازینون 10لیتر درهر هکتار  و یا گرانول 10 در هرهکتار این سموم بصورت محلول پاشی در خاک انجام میگیرد.
  • برای پیشگیری از آفات، می‌توانید از سموم و روش‌های بیولوژیک استفاده کنید.
  • البته نباید از جان‌سختی و انعطاف بالای درخت صنوبر نیقرای ترکیه ی فراز نهال در هر آب‌وهوایی غافل باشیم. این درخت تقریباً در هر منطقه جغرافیایی خصوصا فلات مرکزی ایران رشد می‌کند و بسیار مقاوم و ماندگار است. بنابراین وقتی به فکر دایر کردن یک جنگل مصنوعی باشید حضور چنین درخت جان‌سخت، زود بازده، راست قامت با چوبی مستحکم و خوش‌تراش مورد توجه جدی قرار می‌گیرد. هرچند بهتر است در پرورش و نگهداری از درخت صنوبر اندک احتیاط لازم را داشته باشید. زیرا ریشه‌های این درخت علاقه به گسترش سطحی در عمق وسیعی از خاک اطراف خود دارند. بنابراین اگر آن‌ها را در نزدیکی مناطق مسکونی بکارید، قطعا به بخش‌های زیر بنایی خانه‌ها آسیب وارد می‌کند. این درختان سر به ‌فلک‌ کشیده کاملاً مناسب کاشته شدن در مناطق روستایی و خارج از فضاهای شهری می‌باشند.
• بیماری‌ها:
  • زنگ، سفیدک و شانکر از جمله بیماری‌های رایج نهال صنوبر هستند.
  • برای پیشگیری از بیماری‌ها، می‌توانید از قارچ‌کش‌ها و روش‌های زراعی مناسب استفاده کنید.

اصول برداشت و نگهداری از محصول صنوبر:

• زمان برداشت:
  • زمان برداشت چوب صنوبر، به نوع و کاربرد آن بستگی دارد.رشد درخت صنوبر بسیار سریع است. این رشد سریع از دلایل اصلی در هرچه تجاری تر شدن و البته کاربردی‌تر شدن چوب صنوبر می‌باشد
  • به طور کلی، بهترین زمان برای برداشت چوب صنوبر، زمانی است که به قطر مناسب رسیده باشد.
• نحوه برداشت:
  • برای برداشت چوب صنوبر، باید از ابزار مناسب استفاده کنید.
• نگهداری:
  • چوب صنوبر باید در مکانی خشک و خنک نگهداری شود.

مقایسه انواع نهال صنوبر:

ارزش چوب و کاربرد های چوب صنوبر:

• چوب صنوبر به دلیل استحکام، انعطاف‌پذیری و وزن سبک، در صنایع مختلف کاربرد فراوان دارد.
• از چوب صنوبر برای تولید کاغذ، نئوپان، MDF، جعبه‌سازی، مبلمان‌سازی و … استفاده می‌شود.

تاریخچه کاشت نهال صنوبر:

• کاشت نهال صنوبر در ایران سابقه طولانی دارد.
• در دوران صفویه، از چوب صنوبر برای ساخت کاخ‌ها و پل‌ها استفاده می‌شد.
• در حال حاضر، ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان چوب صنوبر در جهان است.

اقتصاد و بازار چوب صنوبر:

• چوب صنوبر از جمله محصولات کشاورزی با سودآوری بالا است.
• بازار چوب صنوبر در ایران و جهان رونق خوبی دارد.
• قیمت چوب صنوبر به نوع، کیفیت و ضخامت آن بستگی دارد.